خاك‌هاي رسي بيشتر در عمق كم واقع شده‌اند، ولي برخي از خاك‌هاي نسوز را بايد از عمق بيشتري استخراج كرد. عمل كندن خاك با وسائل دستي يا ماشيني صورت مي‌گيرد و سپس به وسيله كاميون و در كارخانه‌هاي بزرگ توسط ريل و واگون به كارخانه حمل مي‌شود. خاك سطحي كه نباتي است كنار زده مي‌شود و ريشه گياهان و سنگ‌هاي درشت را نيز از خاك جدا مي‌كنند، سپس چنانچه كلوخه‌هاي درشتي در خاك موجود باشد آنها را مي‌شكنند و خاك حاصله، توسط تسمه نقاله به سمت بالا هدايت شده و به انبار مي‌رود. در محل انبار است كه خاك هاي رسي را كه از نقاط مختلف معدن آورده شده‌اند خوب به هم مي‌آميزند تا تغييرات ويژگي‌هاي شيميايي و فيزيكي خاك به حداقل تقليل يابد. در برخي موارد مي‌توان بخشي از مواد اوليه را از فرآورده‌هاي جنبي عادي ديگر مانند معدن شن و ماسه و بوكسيت و يا تفاله صنايعي مانند ذوب آهن به دست آورد.
براي توليد هر هزار قالب آجر كه وزن آنها به 2250 تا 3000 كيلوگرم مي‌رسد به استخراج و حمل 4 تا 5 تن مصالح خام نياز است و از اينجا مي‌توان به عظمت و اهميت كار استخراج و حمل مواد خام در كارخانه‌هاي بزرگ كه توليد آنها به ميليون‌ها قالب مي‌رسد پي برد.